Pedagogika2010

moze zacznijmy tu od podanie pytan

11.Pojęcie tekstu
Tekst jest faktem humanistyki;logicznie spojny tekst, tekst jako dzieło otwarte-pojęcie wieloznaczne, wszystko to co ma charakter znaczeniowy(semiotyczny)film,obraz,teatr. tekst-jednostka metodyczna skladajaca sie z merytorycznie powiazanych ze soba ciągów zdaniowych.
Podejscie do tekstu:
I rozumienie tekstu jest wyjasnieniem tego czego sie w nim znajduje;jednoznacznie odtworzenie.
II podejscie strukturalistyczne rozumienie tekstu to rozumienie jego struktury.
III rozumienie głównej idei lub przeslania głónej mysli.
IV czytanie i interpretowanie tekstu w kontekstach historycznych.
V podejscie dekonstrukcyjne
3 poziomy rozumienia tekstu:
a)rozumienie leksykalne=rozumienie znaczen wyrazow odtwarzanie partii zdan wiekszych jednostek np. dokoncz zdanie...
b)wyjasniajaco-uogólniającym=streszczenie tekstu,przedstawienie głównej myśli, wywnioskowanie wniosków, tworznie pezukladów, tworzenie defenicji i uogólnien
c)interpretacja= tworzenie wlasnego tekstu, potrzebna do funkcjonowania w kulturze

1. Wyjasnij jak rozumiesz pojecie uczenia sie i nauczania, w czym tkwią różnice i podobieństwa.
Uczenie sie to przyswajanie wiedzy przez ucznia,integracja doswiadczenia osobistego: wiedzy o okreslonych stanach rzeczy oraz umiejetnosci i kompetencji w stosowaniu tej wiedzy w dzialaniu. efektem jest samodzielnosc w dzialaniu i zdolnosc do rozwiazywania problemow.
Nauczanie lezy po stronie nauczyciela, to wzglednie systematyczne, planowe uczestniczenie w sytuacjach, ktore umożliwiaja uczniowi tworzenie wiedzy stosowanej,wiedzy praktycznej, wiedzy w dzialaniu. W efektywnym uczeniu sie i nauczaniu musi byc pewna trudnosc, ktora trafia w mozliwosci rozwojowe.

Oto to, co starałam się sobie opracować na te pytania (łącznie z tym co inni zamieścili już w tym wątku). Może służyć jako pomoc, ale nie traktujcie tego jako pewniaka, bo sama nie jestem pewna czy to jest faktycznie too co chodziło. I brak mi jeszcze odpowiedzi na 2 pytania, moze do jutra ktos się zlituje i pomoże bo nie moge tego znależć ani w notatkach ani na necie.



Nauczanie – w centrum uwagi dydaktyki, jednostronna transmisja (przekaz), bierność ucznia

uczenie się – przyjmowanie wiedzy, przyswajanie

rozwój – cel kształcenia, nauczania, uczenia się

wiedza – zbiór informacji i umiejętność ich selekcjonowania (np. Wiedza filozoficzna, naukowa, potoczna)

myślenie – uwewnętrznione działanie, aktywność umysłowa, polegająca na ciągu operacji, przekształceń

poznanie – nie trzeba się uczyć tego co poznajemy, może być mimowolne

rozumienie – jest efektem myślenia, dyspozycja umysłu, pod wpływem myślenia można coś dogłębnie poznać

DYDAKTYKA – dyscyplina pedagogiczna, zajmująca się procesami nauczania, uczenia się, wzajemnymi zależnościami pomiędzy wiedzą, poznawaniem, myśleniem i rozumieniem. Celem badawczym dydaktyki jest szukanie skutecznych metod pracy szkolnej oraz wspomaganie rozwoju ucznia

1.Wyjaśnij jak rozumiesz pojęcie nauczania i uczenia się, w czym tkwią podobieństwa i różnice między nimi
Nauczanie. Przez nauczanie rozumiemy pracę nauczycieli z uczniami organizowana zazwyczaj w szkole. W toku tej pracy nauczyciel kieruje uczniem w celu nabywania wiedzy. Działalność nauczyciela. Bezpośrednio od tego będzie zależała działalność ucznia czyli uczenie się. Powstają nowe albo zmieniają się stare doświadczenia. Procesy uczenia są to procesy planowe i systematyczne. Niektórzy dydaktycy pouczenia nazywają nauczaniem intuicyjnym. Zadaniem nauczania nie jest jedynie uczyć, ale i nauczyć. Każdy chce być dowartościowany. Nauczanie także spełnia role wychowawczą. Przygotowuje do pracy w wychowaniu moralnym, fizycznym, estetycznym.

Uczenie się:
planowość
systematyczność
aktywność uczącego się podmiotu
ukierunkowanie na wynik, na określony rezultat.
Przyczyny: dostarczenie silnego motywu, uczymy się dlatego, że chcemy cos nowego poznać.
Nauczanie, planowa i systematyczna praca nauczyciela z uczniami, polegająca na wywołaniu, utrwaleniu zmian ich wiedzy w dyspozycjach, postępowaniu w całej osobowości.
Podkreśla, że nauczanie jest działalnością intencjonalną: służy wywołaniu potrzeby uczenia się. Nauczyciel musi sobie zdawać sprawę ze swej kierowniczej funkcji, musi stworzyć odpowiednie warunki procesu uczenia się.
2.rozwojowa zmiana poznawcza – jak określić pojęcie rozwoju i rozumienia wiedzy (różnice i podobieństwa), wiedza i rozwój (wzajemne zależności)

Mówi o postępie, o zmianie intelektualnej u jednostki
myślenie (działanie intelektualne, uczucia, wola, motywacja)
poznanie (czynność badawcza, poznanie wiedzy)
rozumienie (głębokie myślenie, obejmowanie całego zagadnienia)
rozwój – ciąg zmian jakościowych w strukturach poznawczych i aktywności umysłowej dziecka, u którego w kolejnych stadiach pojawiają się predyspozycje intelektualne zawierające poprzednie schematy
Rozwój i uczenie się są tożsame, proces nauczania i uczenia się ma wpływ na rozwój, następuje wzajemne przenikanie, nauczyciel ma wspierać uczenie się

Stadia rozwoju poznawczego (wg. Brunera)
reprezentacja – działaniowa (enaktywna), ikoniczna (obrazowa), symboliczna (werbalna)
„przekładalność” reprezentacji (wizualizacja, werbalizacja, działanie)
stopniowe uniezależnienie od kodu
wzbogacenie reprezentacji, zwłaszcza symbolicznej przez technologię
Pojęcie rozwoju oznacza, ze cżłowiek buduję wiedzę w postaci struktur myślowych, mają charakter dynamiczny. Moga one być przekładane jeżeli zostały pzrez człowieka opanowane.

3. związki dydaktyki z innymi dyscyplinami (filozofia, psychologia, socjologia)

Dydaktyka w dużej mierze korzysta z takich dyscyplin wiedzy jak: filozofia, psychologia, socjologia.
Gdyby chcieć pokusić się o ranking z innymi naukami to na 1szym miejscu współpraca dotyczy związku dydaktyki z filozofią. Co prawda można powiedzieć, że dotyczy to wielu nauk, dla których filozofia jest bazą wyjściową konstruowania wiedzy, bowiem filozofia jest „matką wszech nauk” i wszystkie dyscypliny wiedzy wywodzą się z wspólnego pnia filozoficznego. To samo dotyczy się psychologii, socjologii, a nawet przedmiotów ścisłych takich jak fizyka. Samo słowo filozofia znaczy tyle co miłowanie mądrości.
Kolejną ważną dyscypliną humanistyczną, z której czerpie swoją wiedzę dydaktyka, jako teoria kształcenia, jest psychologia.  Psychologia, która zajmuje się opisem procesów psychicznych człowieka, zagadnieniami kształtowania jego osobowości, szczególnie ważna wydaje się dla dydaktyki. Aby dydaktyka mogła optymalizować przebieg procesów poznawczych człowieka, musi poznać naturę, a to możliwe jest jedynie poprzez ścisłe odwoływanie się do wiedzy psychologicznej.
Kolejną ważną dyscypliną z którą dydaktyka musi współpracować to socjologia, bowiem społeczny wymiar funkcjonowania człowieka przekłada się na efektywność kształcenia. Coraz częściej spotykamy się z poglądem, iż należy uspołecznić ucznia w klasie. Badanie społecznego funkcjonowania każdego dziecka jest obowiązkiem wychowawcy. Gdy tymczasem badania wykazują, że taką diagnozę przeprowadza niewielu nauczycieli. Każda placówka edukacyjna musi przecież spełniać trzy podstawowe funkcje – funkcję personalizacyjną (kształtowanie osobowości), funkcję opiekuńczą, ale także funkcję socjalizacyjną (uspołeczniającą). Uczenie się relacji, społecznych - z grupą, ale także w tych interpersonalnych -  międzyosobniczych, budowanie komfortu życia społecznego, jest ważnym celem pracy szkoły. Ważne jest więc żeby poznawać strukturę społeczną klasy, te osoby, które przewodzą w grupie, a przede wszystkim te osoby, które są marginalizowane, odtrącane, czy wręcz wykluczone przez grupę.

4. omów najważniejsze cele reformy systemów oświaty po roku 1989

upowszechnienie edukacji na poziomie średnim ( trzyletnie licea profilowane, odejście od nauczania zawodowego, reforma matury)
zwiększenie dostępności uczniów do szkół i wyrównanie szans edukacyjnych (3-letnie gimnazja i 3-letnie licea)
podniesienie jakości kształcenia – egzaminy jednolite poza szkołą

5. twoja ocena integracji przedmiotowej w klasach I-III
integracja przedmiotowa miała pokazywać świat całościowo, holistycznie jednak nie jest prowadzony cykl analityczny ukazujący poszczególne aspekty przedmiotów, wychodzono z założenia, ze myślenie dziecka ma charakter syntetyczny, postrzega świat całościowo nie dzieląc na dyscypliny
brak analizy na poziomie pzredszkolnym
zbyt późna synteza (łączenie wątków)
np. na treściach biologicznych spacer i zbieranie liści czy kasztanów, a na treściach matematycznych liczenie tych rzeczy i łączenie w zbiory

6. wymień i omów problemy stojące współcześnie przed systemem oświaty

kształt matury
dalsze wyrównywanie szans na edukacje
system nie jest nastawiony na indywidualizację kształcenia, potrzebna jest indywidualizacja, jest nastawienie na ucznia przeciętnego
metody kształcenia – uczniowie ćwiczą, słuchają nauczyciela, rozwiązują zadania (brak gier edukacyjnych, zadań problemowych, modeli geometrycznych)
nauczyciele słabo są przygotowani technicznie do nauczania dzieci (sami nie zdawali matury z matematyki)
dojrzałość szkolna i edukacja – obniża się próg dojrzałości szkolnej dzieci, ale musi iść za tym zmiana środowiska szkolnego
Dydaktyka współczesna stara się przezwyciężyć jednostronność w analizie celów poznania. Nie zaleca, aby w systemie nauczania, uczenia wiązano sposoby nauczania, uczenia. Nie wymaga się kształcenia dzieci na treściach współczesnych a później na materiałach abstrakcyjnych. Działalność dydaktyczna powinna być wdrażana po poznaniu zmysłowym i myślowym. Nie rezygnuje się z przekazywania wiedzy, zakłada się, że uczniowie powinni przyswajać podstawy usystematyzowanej wiedzy zarówno w nauczaniu samodzielnym jak i przez nauczyciela. Jest różnorodność jeśli chodzi o dobór elementów nauczania. Swoboda w prowadzeniu lekcji. Możemy dyskutować czy wszystkie programy uwzględniają potrzeby i zainteresowania uczniów. Próba pogodzenia treści interesujących z treściami koniecznymi.

7. porównaj dydaktyke tradycyjną i aktywną (Dewey i Herbart)

system Herbartowski
- Charakteryzowała się tym, że jej najwyższym celem było kształtowanie moralnie silnych charakterów.
- Występował tam podział treści nauczania na przedmioty.
- Uczniowie byli pasywni, bierni i nie mogli decydować o doborze treści nauczania.
- Dominowało nauczanie pamięciowe, uczniowie byli zachęcani do nauki tylko przez motywy zewnętrzne, głównie były to oceny i częsta kontrola wyników nauczania.
    - Współzawodnictwo.
- Szkoła była jedynym miejscem uczenia się, jedynie prace domowe były wykonywane w domu.
- Stały nacisk na samorzutną twórczość uczniów. (Czesław Kupisiewicz Podstawy Dydaktyki Ogólnej)
    system Deweya
- Podział treści nauczania na interdyscyplinarne bloki.
- Uczniowie samodzielnie zdobywali wiedzę, byli aktywni a nauczyciele pełnili role obserwatorów.
- Uczniowie mieli pewien wpływ na dobór treści nauczania.
- Dominowało nauczanie oparte na rozwiązywaniu problemów.
- Motywy wewnętrzne, a więc zainteresowania i potrzeby miały pobudzać uczniów do nauki.
- Niezbyt częsta kontrola wyników nauczania. Duży nacisk na samokontrolę!
- Szkoła była głównym ale nie jednym miejscem w którym uczeń zdobywał wiedzę i uczył się.
- Silny nacisk na samorzutną twórczość uczniów. (Czesław Kupisiewicz "Podstawy Dydaktyki Ogólnej")
Różnice:
cel:
Herbart: przygotowanie do społeczeństwa
Dewey: szkoła demokratyczna, celem jest rozwój i wspieranie rozwoju
pozycja nauczyciela:
Herbart: ma autorytet, decyduje o treściach i fazach przebiegu, uczeń podporządkowany
Dewey: uczenie somatyczne, nauczyciel pomaga
szkoła:
Herbart: podział na dyscypliny
Dewey: działanie, doświadczenie
myślenie
Herbart: przymus administracyjny, uczeń o niczym nie decydujemy
Dewey: rozwiązywanie problemów, kształcenie zespołowe, element demokracji

8. czym charakteryzuje się dydaktyka interaktywna

dydaktyka interaktywna – ma pobudzać do aktywności, przekaz wiedzy ma być początkiem procesu badawczego, tworzy się sytuację zaintrygowania, wnioski i pytania wypływają od osoby uczącej się
uczenie procesem interakcji
we współczesnej dydaktyce w podejściu konstruktywistycznym uczenie się rozumiane jest jako proces interakcji pomiędzy uczącym się a przedmiotem uczenia się
konstruktywizm w psychologii – podejście, ze uczący się aktywnie buduje swoją wiedzę (przekłada ją na własne rozumienie)
istotą dydaktyki interaktywnej jest:
samodzielne dochodzenie do wiedzy, dostajemy informację i budujemy wiedzę
wiązanie informacji w sposób systematyczny (sami decydujemy na jakim poziomie chcemy się uczyć)
zaangażowanie emocjonalne – przyjście takiego założenia, ze motywacja ma wpływ na uczenie się, dla każdego zaangażowanie emocjonalne jest inne, procesy motywacyjne uruchamiają się wtedy, że każdą sytuację odnosimy do siebie (motywacje – lepsze oceny, pochwała rodziców)
samodzielne działanie, badanie, eksperymentowanie (uczenie się ma charakter czynności badawczej)
nie do końca zdefiniowana rola nauczyciela – nie kieruje osoby uczącej się, może być na uboczu, może ułatwić proces uczenia się, nauczyciel bierze pod uwagę możliwości  dziecka, jest potrzebny o tyle, o ile dokonuje zmiany poznawczej uczącego się (samo by do tego nie doszło)
wspólna komunikacja uczących się, komentują, współdefiniują, mowa eksploracyjna – dzieci komentują własne czynności, stopniowo dochodzą do wiedzy
nauczyciel musi być obserwatorem, dlatego, ze jego pomoc jest nieoceniona
uczenie się ma charakter, ze musi trafić w możliwości rozwojowe dziecka (poniżej lub powyżej jest nieefektywne)
sala przestronna, możliwość pracy grupowej, sala o charakterze laboratoryjnym

9. różnice w rozumieniu kształcenia w ujęciu liberalnym i konserwatywnym



10. współczesne możliwości kształcenia według zasad pedagogiki Deweya/Montessori/planu daltońskiego



11. pojęcie tekstu (tekst jako struktura zdaniowa / jako fakt humanistyki) jego rozumienia (leksykalny, interpretacyjny, wyjaśniający)
Tekst jest faktem humanistyki;logicznie spojny tekst, tekst jako dzieło otwarte-pojęcie wieloznaczne, wszystko to co ma charakter znaczeniowy(semiotyczny)film,obraz,teatr. tekst-jednostka metodyczna skladajaca sie z merytorycznie powiazanych ze soba ciągów zdaniowych.
Podejscie do tekstu:
I rozumienie tekstu jest wyjasnieniem tego czego sie w nim znajduje;jednoznacznie odtworzenie.
II podejscie strukturalistyczne rozumienie tekstu to rozumienie jego struktury.
III rozumienie głównej idei lub przeslania głónej mysli.
IV czytanie i interpretowanie tekstu w kontekstach historycznych.
V podejscie dekonstrukcyjne
3 poziomy rozumienia tekstu:
a)rozumienie leksykalne=rozumienie znaczen wyrazow odtwarzanie partii zdan wiekszych jednostek np. dokoncz zdanie...
b)wyjasniajaco-uogólniającym=streszczenie tekstu,przedstawienie głównej myśli, wywnioskowanie wniosków, tworzenie przykładów, tworzenie defenicji i uogólnien
c)interpretacja - tworzenie własnego tekstu, potrzebna do funkcjonowania w kulturze

12. przykłady działania eksploracyjnego, eksperymentu i doświadczenia
eksploracja
czynności eksploracyjne: fizyczne (manipulacyjne) i intelektualne np. Dzieci zbierają szyszki i na nich działają – opisują, ważą, liczą
eksploracja jako zaburzenie równowagi – kontynuacja poprzez asymilację (nadanie sensu – zrozumienie nowej sytuacji`) – polega na tym, ze jeśli dzieci napiotykają na swojej drodze coś nietypowego to prowadzi do zaburzenia równowagi, efektem jest pytanie „co to jest”, dzieci interesują się tym tak długo, aż osiągną równowagę
rodzaje wiedzy eksploracyjnej
fizyczna (manipulacyjna) – określanie koloru, kształtu, wagi, doświadczenia zmysłowe
logiczno-matematyczna – czynności na przedmiotach (badanie czy coś jest równoliczne czy różnoliczne)
społeczna - interakcje (co się dzieje pomiędzy dziećmi, które sie uczą, budują wiedzęwzajemną, społeczną)
eksperyment  - najbardziej powszechne świadome działanie człowieka, zadanie pytania „co chcę zbadać”
interwencja w badany przedmiot „nie przyglądaj się, badaj”
strukturyzacja doświadczenia
ingerencja w porządek przyrody „pociąganie lwa za ogon” (co się stanie gdy...)
„obserwacja” to teoria wiedzy wg. „naocznego świadka”
doświadczenie – obejmuje rozwój człowieka, motywację, uczucia, człowiek nie projektuje, nie programuje doświadczenia
powszechność doświadczenia jako formy orientacji w otoczeniu
synteza poznania zmysłowego i intelektualnego
doświadczenie jako podstawa do reprezentacji wiedzy
cykl percepcyjny: eksploracja wzrokowa, słuchowa, dotyk, zapach i smak
wychwytywanie danych ze środowiska, przetwarzanie i budowanie reprezentacji
kody reprezentowania: enaktywny (działaniowy), ikoniczny (obserwacja obrazu), symboliczny (tekst literacki, naukowy)

Zaraz egzamin. Powodzenia wszystkim